W zeszłym miesiącu Francja przyjęła istotną nowelizację swoich przepisów krajowych dotyczących ochrony sygnalistów i tym samym dołączyła do nielicznego grona państw, którym do tej pory udało się implementować unijną dyrektywę whistleblowingową (wraz z Francją jest to dopiero 8 z 27 państw członkowskich).
Rozszerzenie definicji sygnalisty
Przepisy dotyczące zgłaszania nieprawidłowości oraz ochrony osób tego dokonujących funkcjonowały we Francji już od 2016r. (tzw. ustawa Sapina II). Wraz z nowelizacją wprowadzone zostały nowe uregulowania, które m.in. rozszerzyły definicję sygnalisty o kandydatów na pracowników, akcjonariuszy oraz kontraktorów, objęły ochroną także osoby pośrednio związane ze zgłaszającym (osoby pomagające w dokonaniu zgłoszenia i osoby powiązane ze zgłaszającym tj. bliscy, podmioty zależne), uprościły proces dokonywania zgłoszenia (rezygnacja z trzystopniowego modelu zgłaszania nieprawidłowości na rzecz możliwości bezpośredniego zgłaszania do organu zewnętrznego) i zaostrzyły sankcje.
Sygnał również z drugiej ręki
Ponadto nowelizacja zmodyfikowała obowiązek posiadania przez sygnalistę bezpośrednich informacji o zgłaszanej nieprawidłowości. Oznacza to, że osoby zgłaszające nie muszą już posiadać wiedzy z pierwszej ręki, jeżeli informują o faktach, które “wystąpiły lub mogą wystąpić w organizacji” i o których dowiedziały się “w trakcie wykonywania swoich obowiązków zawodowych” (w innych przypadkach wciąż wymagana jest wiedza z pierwszej ręki).
Kanał zgłoszeń sygnalistów we francuskich firmach. Ustawa, zgodnie z jej wcześniejszym brzmieniem obejmuje nie tylko naruszenia prawa UE, ale także prawa francuskiego oraz szeroko rozumianego interesu publicznego. Zgodnie z wytycznymi dyrektywy, obowiązek posiadania odpowiedniej procedury whistleblowingowej oraz kanału zgłoszeń obejmuje pracodawców zatrudniających ponad 50 pracowników.
Akty wykonawcze
Rząd francuski przewidział wydłużone vacatio legis, przez co nowe przepisy wejdą w życie dopiero we wrześniu 2022 r. W międzyczasie wydane mają zostać także odpowiednie akty wykonawcze, dotyczące m.in. zgłoszeń zewnętrznych, dzielenia się zasobami w zakresie przyjmowania i rozpatrywania zgłoszeń przez mniejsze podmioty oraz funkcjonowania procedur i kanałów zgłoszeń w ramach grup kapitałowych.
Elżbieta Szulc
Associate
elzbieta.szulc@olesinski.com