W tym tygodniu poznaliśmy założenia ustawy o sygnalistach. Wprawdzie nie jest to jeszcze tak długo wyczekiwany projekt dokumentu, ale ogłoszone założenia nieco nas do niego przybliżają. W artykule przedstawiamy wszystko, co na ten moment wiemy w sprawie wdrożenia w Polsce tzw. Dyrektywy whistleblowingowej.

Założenia ustawy o sygnalistach

-Sygnalista będzie chroniony niezależnie od podstawy i formy świadczenia pracy;

-Ochroną zostaną objęte także osoby, które świadczą pracę na rzecz podmiotów, z którymi pracodawca ma relacje gospodarcze (wykonawcy, dostawcy itp.) oraz osoby zgłaszające informacje o nieprawidłowościach w kontekście związanym z pracą (wspólnicy, akcjonariusze, członkowie organów);

-Sytuacja prawna sygnalisty zostanie wzmocniona na gruncie ewentualnych postępowań sądowych dotyczących zgłaszającego przez odwrócenie ciężaru dowodu (model zbliżony podobnie jak w postępowaniach z tytułu naruszenia zasady równego traktowania);

-W związku ze zgłoszeniem wyłączone zostaną m.in.: wszczęcie oraz prowadzenie wobec zgłaszającego postępowań o zniesławienie lub naruszenie dóbr osobistych oraz postępowań dyscyplinarnych, czy możliwość ponoszenia przez sygnalistę odpowiedzialności za szkodę,;

-Będzie obowiązywała sankcja bezskuteczności wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy w związku z dokonaniem zgłoszenia o nieprawidłowości;

-Zgłoszenia o nieprawidłowości sygnalista będzie mógł dokonać za pomocą kanałów wewnętrznych, zewnętrznych, a także za pomocą ujawnienia publicznego;

-Wewnętrzna procedura zgłaszania nieprawidłowości zostanie uznana za wewnątrzzakładowy akt prawny;

-Przy dokonaniu zgłoszeń wewnętrznych i zewnętrznych sygnalista będzie miał prawo monitorować tok sprawy, czyli uzyskać informacje zwrotne;

-Ustawa o sygnalistach obejmie podmioty sektora publicznego i prywatnego, które zatrudniają co najmniej 50 pracowników. Należy jednak pamiętać, że w założeniach projektu brakuje jasnej informacji, czy ustawa będzie od razu obowiązywać przedsiębiorców zatrudniających od 50 do 250 pracowników. Być może ustawodawca nie zdecyduje się na wydłużenie terminów utworzenia kanałów zgłoszeń dla tej grupy.

-Instytucją centralną przyjmującą zgłoszenia zewnętrzne sygnalistów będzie Rzecznik Praw Obywatelskich

Budowanie systemów zgłaszania nieprawidłowości będzie z pewnością czasochłonne, dlatego warto przygotować się do wdrożenia odpowiednio wcześnie, żeby przygotować organizację do wymogów ustawy.

Justyna Papież
Senior Associate
justyna.papiez@olesinski.com